สำนักงานป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยจังหวัดน่าน ร่วมกับศูนย์อำนวยการความปลอดภัยทางถนน กองทุนเพื่อความปลอดภัยในการใช้รถใช้ถนน (กปถ.) กรมการขนส่งทางบก จัดการประชุมเชิงปฏิบัติการ “เสริมสร้างทักษะการบริหารจัดการด่านชุมชนและด่านครอบครัว” โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเสริมสร้างศักยภาพชุมชนในการป้องกันและลดอุบัติเหตุทางถนน มุ่งเน้นการอบรมทักษะด้านการวิเคราะห์ปัญหา การสื่อสารเชิงบวก การส่งเสริมพฤติกรรมการขับขี่อย่างปลอดภัย และแนวทางการนำระบบ Behavior Based Safety (BBS) มาใช้เพื่อปรับเปลี่ยนพฤติกรรมของผู้ขับขี่ในระดับชุมชน ใน 4 อำเภอนำร่อง คือ 1.อำเภอเชียงกลาง
วันที่ 9 มิถุนายน 2568 2.อำเภอเวียงผา วันที่ 11 มิถุนายน 2568 3. อำเภอเมืองน่าน วันที่ 13 มิถุนายน 2568 และ 4.อำเภอปัว วันที่ 17 มิถุนายน 2568 โดยมีกลุ่มป้าหมายเป็นกลุ่มผู้นำชุมชน กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน อสม. อปพร. และประชาชนในท้องถิ่น พื้นที่อำเภอละ 100 คน และมีวิทยากรจากสำนักงานขนส่งจังหวัดน่าน เจ้าหน้าที่พยาบาลวิชาชีพจากโรงพยาบาลน่าน เจ้าหน้าที่จากสำนักงานเครือข่ายองค์กรงดเหล้าภาคเหนือตอนบน YSDN จังหวัดน่าน และประชาคมจังหวัดน่าน
โดยสถานการณ์อุบัติเหตุทางถนนในจังหวัดน่าน พบว่าแนวโน้มอุบัติเหตุทางถนนในจังหวัดน่านเพิ่มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยในปี พ.ศ. 2567 มีอุบัติเหตุเกิดขึ้นถึง 7,053 ครั้ง ผู้บาดเจ็บเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล (Admit) 1,541 คน และมีผู้เสียชีวิต 120 ราย ซึ่งสูงกว่าเป้าหมายที่กำหนดไว้ถึง 50 ราย โดยเป้าหมายในปี 2570 ต้องไม่เกิน 41 ราย หรือ 12 คนต่อประชากรแสนคน และพบว่า ยานพาหนะที่เกี่ยวข้องกับอุบัติเหตุมากที่สุดคือรถจักรยานยนต์ โดยผู้ประสบเหตุส่วนใหญ่เป็นคนในพื้นที่ตั้งแต่วัยเด็กจนถึงวัยทำงาน พฤติกรรมเสี่ยงที่พบบ่อย ได้แก่ ขับรถเร็ว ดื่มแล้วขับ และไม่สวมหมวกนิรภัย รวมถึงการใช้รถจักรยานยนต์ที่ดัดแปลงหรือไม่มีความปลอดภัย ซึ่งถนนที่เกิดอุบัติเหตุบ่อยที่สุดคือถนนในหมู่บ้าน
ในการประชุมฯ ดังกล่าว สำนักงานเครือข่ายองค์กรงดเหล้าภาคเหนือตอนบน YSDN จังหวัดน่าน และประชาคมจังหวัดน่าน ร่วมเป็นวิทยากรบรรยายในหัวข้อ “บทบาทของชุมชนเพื่อส่งเสริมความปลอดภัยทางถนน” โดยเน้นย้ำถึงความรุนแรงของปัญหา โดยเฉพาะพฤติกรรมดื่มแล้วขับ จากการสำรวจในปี พ.ศ. 2564 จังหวัดน่านมีสัดส่วนของผู้ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์สูงที่สุดในประเทศ โดยอยู่ที่ร้อยละ 43.30เมื่อเปรียบเทียบกับจำนวนประชากรทั้งหมดของจังหวัด นอกจากนี้ ยังแสดงให้เห็นว่า ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2554 เป็นต้นมา มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องของพฤติกรรมการดื่มแล้วขับในกลุ่มผู้บริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ซึ่งบ่งชี้ว่าจังหวัดน่านมีแนวโน้มจะพบกรณีการดื่มแล้วขับเพิ่มขึ้น รวมถึงผลกระทบที่เกี่ยวเนื่อง เช่น จำนวนอุบัติเหตุบนท้องถนนและผู้เสียชีวิตที่เพิ่มขึ้นตามไปด้วย ซึ่งพบว่ากลุ่มอายุตั้งแต่ 45–49 ปี เป็นกลุ่มที่มีจำนวนผู้เสียชีวิตมากที่สุด รวมทั้งสิ้นจำนวน 15 ราย ในเดือนเมษายน ซึ่งตรงกับช่วงเทศกาลสงกรานต์ ซึ่งเป็นเดือนที่มีผู้เสียชีวิตสูงสุด รองลงมาคือเดือนมกราคม ซึ่งตรงกับเทศกาลปีใหม่ มีผู้เสียชีวิตจำนวน 14 ราย และช่วงงานแข่งเรือ จำนวน 9 ราย รวมทั้งได้นำเสนอแนวคิด “นิเวศสิ่งแวดล้อม” เพื่ออธิบายปัจจัยที่มีผลต่อพฤติกรรมการขับขี่ ตั้งแต่ระดับบุคคล ครอบครัว ชุมชน จนถึงระดับนโยบาย พร้อมเสนอแนวทางที่ผสมผสานทั้งการสร้างความตระหนักรู้ กำหนดกติกาชุมชน และบังคับใช้กฎหมาย
โดย น.ส.เพ็ญพิศ ชงักรัมย์
