ประเพณีสงกรานต์ของจังหวัดเชียงใหม่ หรือป๋าเวณีปี๋ใหม่เมืองเจียงใหม่ เป็นประเพณีที่มีชื่อเสียงและเป็นเป้าหมายของการท่องเที่ยวทั้งของชาวไทยและต่างชาติ ที่เป็นเช่นนี้ส่วนหนึ่งเพราะสามารถรักษาศิลปะวัฒนธรรมได้อย่างเหนี่ยวแน่น และทำให้นักท่องเที่ยวรู้สึกปลอดภัยที่มาท่องเที่ยว ส่วนหนึ่งของความสำเร็จนี้มาจากการจัดงานสงกรานต์แบบปลอดเหล้า ซึ่งเทศบาลนครเชียงใหม่ซึ่งเป็นเจ้าภาพในการจัดงานป๋าเวณีปี๋ใหม่เมืองเจียงใหม่ได้ร่วมกับสำนักงานเครือข่ายองค์กรงดเหล้า (สคล.) จัดงานป๋าเวณีปี๋ใหม่เมืองเจียงใหม่ตั้งแต่ พ.ศ.2549 จนถึงปัจจุบัน
หนังสือ “ประเพณีเทศกาลปลอดเหล้า” ได้เล่าการขับเคลื่อนงานป๋าเวณีปี๋ใหม่เมืองเจียงใหม่ปลอดเหล้าว่าเริ่มจากปี 2549 โดย สคล. เข้าไปทำกิจกรรมรณรงค์ให้วัดเป็นเขตปลอดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ระหว่างวันที่ 13-15 เมษายน ซึ่งได้รับการตอบรับที่ดีจากเทศบาลนครเชียงใหม่ โดยมีนายบุญเลิศ บูรณุปกรณ์ เป็นนายกเทศมนตรีนครเชียงใหม่ในขณะนั้น หลังจากนั้นปี 2550 นายบุญเลิศเห็นควรให้มีการรณรงค์ประเพณีปี๋ใหม่เมือง ลดละเลิกแอลกอฮอล์ โดยให้มีการรณรงค์ในขบวนแห่ และขอความร่วมมือร้านค้างดจำหน่ายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์บริเวณรอบคูเมือง โดยเทศบาลออกประกาศเทศบาลนครเชียงใหม่เรื่อง ให้พื้นที่ประตูท่าแพเป็นพื้นที่สาธารณะและกำหนดพื้นที่เล่นน้ำปลอดภัย (Zoning) ซึ่งเป็นเสมือนจุดเริ่มต้นของการขับเคลื่อนงานป๋าเวณีปี๋ใหม่เมืองเจียงใหม่ปลอดเหล้า แม้จะมีการเปลี่ยนผู้บริหารของเทศบาลนครเชียงใหม่มาหลายรุ่นจึงถึงปัจจุบันนายอัศนี บูรณุปกรณ์ นายกเทศมนตรีนครเชียงใหม่ ยังคงให้การสนับสนุนการจัดงานป๋าเวณีปี๋ใหม่เมืองเจียงใหม่ปลอดเหล้า
งานป๋าเวณีปี๋ใหม่เมืองเจียงใหม่ปลอดเหล้า ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงหลายประการ ดังที่ นายทัศนัย บูรณุปกรณ์ อดีตนายกเทศมนตรีนครเชียงใหม่เคยให้สัมภาษณ์ว่า “…ประเพณีสงกรานต์ ประจำปี 2560 จะกระตุ้นจิตสำนึกผู้ใช้รถใช้ถนนให้เกิดการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการขับขี่ ลดการใช้ความเร็ว งดเว้นการดื่ม ลดความสูญเสียจากอุบัติเหตุทางถนน ขณะเดียวกันในปีนี้ทุกหน่วยงานได้บูรณาการความร่วมมือกันอย่างเต็มที่เพื่อให้ประเพณีสงกรานต์เชียงใหม่เป็นประเพณีที่ปลอดภัยไร้เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ภายใต้แนวคิด “สุขก๋าย เย็นใจ๋ ปลอดภัยไร้แอลกอฮอล์…” (นายทัศนัย บูรณุปกรณ์, อดีตนายกเทศมนตรีนครเชียงใหม่) นอกจากนี้สงกรานต์ปลอดเหล้ายังกลายเป็นวัฒนธรรมการเที่ยวงานสงกรานต์ของชาวเชียงใหม่ และขยายจากพื้นที่เขตเทศบาลเมืองไปสู่อำเภออื่นๆ
“…เราได้สร้างให้เป็นธรรมเนียมปฏิบัติสืบต่อกันไป ว่ามาเล่นสงกรานต์คูเมืองเชียงใหม่ไม่ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ถ้าดื่มนอกจากชาวบ้านจะเดินมาบอกแล้ว ยังต้องเจอกับสายตาที่จะมองแบบแปลกๆ ในอนาคต ไม่ว่าใครจะมาเป็นผู้บริหารก็จะต้องดำเนินนโยบายนี้ นี่คือธรรมเนียมปฏิบัติของคนเชียงใหม่…” (นายทัศนัย บูรณุปกรณ์, อดีตนายกเทศมนตรีนครเชียงใหม่)
“…การดำเนินงานที่ผ่านมาส่วนตัวมองว่าประสบความสำเร็จพอสมควร ไม่ใช่เฉพาะพื้นที่เขตเทศบาล แต่อำเภออื่นๆ ก็เริ่มตื่นตัว ประชาชนให้ความร่วมมือเป็นอย่างดี หลายๆ พื้นที่เริ่มเข้าใจแล้วว่าถ้าในงานมีเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ มักจะเกิดปัญหาตามมาไม่ว่าจะเป็นเมาทะเลาะวิวาท รวมไปถึงอุบัติเหตุต่างๆ…” (นายณัฐฐ์ชูเดช วิริยะดิลกธรรม, อดีตรองนายกเทศมนตรีนครเชียงใหม่)
หมายเหตุ : เนื้อหามาจากหนังสือ “ประเพณีเทศกาลปลอดเหล้า” ซึ่งสามารถดาวโหลดได้ที่ https://sdnthailand.com/wp-content/uploads/2020/10/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%9E%E0%B8%93%E0%B8%B5%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A5%E0%B8%9B%E0%B8%A5%E0%B8%AD%E0%B8%94%E0%B9%80%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%89%E0%B8%B2_c.pdf
