บทความ

FacebookfacebookXtwitterLINElineบุหรี่ไฟฟ้า กำลังได้รับความนิยมเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว โดยเฉพาะในกลุ่มเยาวชน ด้วยภาพลักษณ์ที่ถูกทำให้ดูทันสมัย มีรสชาติหลากหลาย และถูกโฆษณาว่าปลอดภัยกว่าบุหรี่ธรรมดา แต่ความจริงแล้วผลกระทบของบุหรี่ไฟฟ้า มีทั้งแบบเฉียบพลัน ทำให้ปอดอักเสบรุนแรงจนเป็นโรคที่เรียกว่า “EVALI” หรือภาวะปอดอักเสบจากการสูบบุหรี่ไฟฟ้า ไม่ได้ปลอดภัยไปกว่าบุหรี่แบบดั้งเดิมเลย EVALI โรคปอดอักเสบเฉียบพลัน โรค EVALI ย่อมาจาก E-cigarette or Vaping product use-Associated Lung Injury) คือ โรคปอดอักเสบเฉียบพลัน ที่เกิดจากการใช้บุหรี่ไฟฟ้าหรือผลิตภัณฑ์ที่เกี่ยวข้องกับการสูบ ซึ่งเป็นปัญหาสุขภาพที่สำคัญ โดยเฉพาะในกลุ่มวัยรุ่นและคนหนุ่มสาวที่มักเข้าใจผิดว่า การสูบบุหรี่ไฟฟ้านั้นปลอดภัยกว่าการสูบบุหรี่แบบดั้งเดิม อาการของผู้ป่วยจะมีอาการที่หลากหลาย เช่น มีไข้ หนาวสั่น ไอ หายใจลำบาก เหนื่อยหอบ ปวดเมื่อยตามตัว รวมถึงอาการทางระบบทางเดินอาหาร เช่น คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย ผู้ที่เป็น EVALI จะแสดงผลการตรวจทางรังสีวิทยาที่ผิดปกติ โดยภาพเอกซเรย์ปอดจะพบเงาทึบผิดปกติ (opacities) หรือการตรวจด้วย CT ปอดมักจะมีความผิดปกติ เป็นฝ้าขาว อาการของ EVALI อาการของโรค […]

FacebookfacebookXtwitterLINElineในช่วงฤดูร้อนของประเทศไทยนั้น มักจะตรงกับวันหยุดยาวของไทย โดยเฉพาะวันสำคัญอย่างวันสงกรานต์ รวมถึงเทศกาล และประเพณีตามท้องถิ่นในช่วงก่อนฤดูฝนตามภูมิภาคต่างๆของประเทศไทย และหนึ่งในกิจกรรมในวันหยุดยาวตามเทศกาลนั้น ล้วนแฝงไปด้วยความรื่นเริง และการสังสรรค์ ที่คนไทยมักพูดกันว่า ปีละครั้ง หรือนานๆที ทั้งนี้มักมีการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ หรือแม้แต่ การไปสังสรรค์กลางแจ้ง หรือการพักผ่อนริมชายหาด หลายคนอาจไม่ทราบว่าการดื่มแอลกอฮอล์ในสภาพอากาศร้อนอาจเพิ่มความเสี่ยงต่อสุขภาพหรือบางรายอาจถึงขึ้นเสียชีวิตได้ สภาพอากาศร้อนจัดในประเทศไทยมีแนวโน้มสูงขึ้นทุกปี การดื่มแอลกอฮอล์อย่างหนัก หรือดื่มในปริมาณสูง ส่งผลเสียต่อสุขภาพมากกว่าปกติ โดยเฉพาะความเสี่ยงของโรคลมแดด หรือฮีทสโตรก (Heatstroke) ซึ่งเป็นภาวะที่ร่างกายร้อนจัดเกินกว่าที่จะควบคุมได้ และอาจเป็นอันตรายถึงชีวิตได้ จากสถิติของกรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข ในปี พ.ศ.2565 พบว่าในประเทศไทยมีผู้ป่วยโรคลมแดดเพิ่มขึ้นทุกปีในช่วงหน้าร้อน และกว่าร้อยละ 15 ของผู้ป่วยเหล่านี้มีประวัติการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ก่อนเกิดอาการ อันตรายต่อการควบคุมอุณหภูมิร่างกาย โดยปกติการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์นั้นมีความเสี่ยงอยู่แล้ว มีคุณสมบัติที่ทำให้หลอดเลือดขยายตัว (vasodilation) โดยเฉพาะหลอดเลือดฝอยใต้ผิวหนัง ซึ่งเป็นสาเหตุที่ทำให้รู้สึกอุ่นหรือร้อนหลังจากดื่มแอลกอฮอล์ เพราะเลือดจะไหลเวียนใกล้ผิวหนังมากขึ้น ส่งผลให้เกิดความรู้สึกอุ่นและผิวหนังแดง อย่างไรก็ตาม ภาวะนี้มีผลต่อการควบคุมอุณหภูมิร่างกายแตกต่างกันไปตามสภาพแวดล้อม ในสภาพอากาศปกติหรืออากาศเย็น การขยายตัวของหลอดเลือดจะทำให้ร่างกายสูญเสียความร้อนออกสู่สิ่งแวดล้อมได้ง่ายขึ้น ส่งผลให้แกนกลางร่างกาย (core temperature) เย็นลง แม้จะรู้สึกอุ่นที่ผิวหนัง แต่จริงๆ แล้วอุณหภูมิร่างกายอาจลดต่ำลงได้ ขณะที่ในสภาพอากาศร้อน กลไกนี้กลับกลายเป็นผลเสีย เพราะเลือดที่ไหลเวียนใกล้ผิวหนังจะดูดซับความร้อนจากสิ่งแวดล้อมเข้าสู่ร่างกายมากขึ้น […]

FacebookfacebookXtwitterLINElineเมื่อสถานการณ์อากาศในประเทศไทย กำลังอยู่ในขั้นวิกฤติ จากรายงานของกรมอุตุนิยมวิทยา พบว่าในรอบ 5 ปีที่ผ่านมา ประเทศไทยมีอุณหภูมิเฉลี่ยเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนลื่อง โดยเฉพาะช่วงเดือนมีนาคมถึงพฤษภาคมที่หลายพื้นที่ร้อนจัด อุณหภูมิทะลุ 40-43 องศาเซลเซียส และมีการทำลายสถิติใหม่ในหลายจังหวัด ทั้งในพื้นที่ภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคกลาง ความร้อนที่สูงผิดปกตินี้ได้ส่งผลโดยตรงต่อสุขภาพของประชาชน ข้อมูลจากกระทรวงสาธารณสุขเผยให้เห็นว่าจำนวนผู้ป่วยที่เกี่ยวข้องกับความร้อนเพิ่มขึ้นทุกปี โดยเฉพาะโรคลมแดด หรือที่เรียกว่า ฮีทสโตรก (Heat Stroke) ซึ่งถือเป็นภาวะฉุกเฉินทางการแพทย์ที่รุนแรงและอาจนำไปสู่การเสียชีวิตได้ ข้อมูลจากสำนักระบาดวิทยาระบุว่า ในปีที่ผ่านมา มีผู้ป่วยโรคลมแดดต้องเข้ารับการรักษาตัวในโรงพยาบาลมากกว่า 2,500 คน และมีผู้เสียชีวิตจากโรคนี้ถึง 60 ราย ส่วนใหญ่เป็นกลุ่มเสี่ยง เช่น ผู้สูงอายุ เด็กเล็ก รวมถึงคนที่ทำงานกลางแจ้งในสภาพอากาศร้อนจัด นอกจากนี้ การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศโลก (Climate Change) ยังเป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้ประเทศไทยเผชิญกับคลื่นความร้อน (Heat Wave) ที่ยาวนานขึ้นและรุนแรงกว่าเดิม ซึ่งเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคลมแดดมากขึ้น เมื่อร่างกายของเราต้องอยู่ในสภาพอากาศร้อนจัดและความชื้นสูงเป็นเวลานาน ระบบระบายความร้อนตามธรรมชาติของร่างกายจะทำงานหนักและอาจล้มเหลว ส่งผลให้อุณหภูมิภายในร่างกายสูงขึ้นอย่างรวดเร็ว นำไปสู่ภาวะอันตรายได้ โรคลมแดดหรือ ฮีทสโตรก (Heat Stroke) ฮีทสโตรก หรือ […]

FacebookfacebookXtwitterLINElineในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา ประเทศไทยกำลังเผชิญกับปรากฏการณ์การแพร่ระบาดของบุหรี่ไฟฟ้าในกลุ่มเด็กและเยาวชนอย่างน่าวิตก แม้จะมีกฎหมายห้ามนำเข้าและจำหน่ายผลิตภัณฑ์เหล่านี้ แต่ตลาดใต้ดินและการซื้อขายผ่านช่องทางออนไลน์ยังคงเฟื่องฟู ส่งผลให้อุปกรณ์สูบไอระเหยเหล่านี้แพร่หลายในสถานศึกษาทั่วประเทศ จากการสำรวจของศูนย์วิจัยและจัดการความรู้เพื่อการควบคุมยาสูบ คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดลล่าสุด พบว่าอัตราการใช้บุหรี่ไฟฟ้าในกลุ่มเยาวชนไทยอายุ 13-19 ปี เพิ่มขึ้นมากกว่าสองเท่าในรอบ 5 ปี โดยเด็กอายุน้อยที่สุดที่เริ่มทดลองใช้มีอายุเพียง 10 ปีเท่านั้น ปัจจัยสำคัญที่ทำให้เกิดสถานการณ์เช่นนี้ มาจากการออกแบบผลิตภัณฑ์ที่ดึงดูดความสนใจของเยาวชน รสชาติที่หลากหลาย กลิ่นหอมชวนลิ้มลอง และการโฆษณาผ่านอินฟลูเอนเซอร์บนโซเชียลมีเดียที่เยาวชนเข้าถึงได้ง่าย ที่น่ากังวลยิ่งกว่าคือความเข้าใจผิดในหมู่เยาวชนว่าบุหรี่ไฟฟ้า “ปลอดภัยกว่า” บุหรี่แบบเผาไหม้ ทั้งที่หลักฐานทางวิทยาศาสตร์ยืนยันว่า สารนิโคตินในบุหรี่ไฟฟ้ามีผลกระทบร้ายแรงต่อสมองที่กำลังพัฒนาของเยาวชน ส่งผลต่อความจำ สมาธิ การเรียนรู้ และการควบคุมอารมณ์ นอกจากนี้ น้ำยาบุหรี่ไฟฟ้ายังประกอบด้วยสารเคมีอันตรายหลายชนิดที่อาจก่อให้เกิดโรคระบบทางเดินหายใจและปอดอักเสบรุนแรงได้ บุหรี่ไฟฟ้าอะไร บุหรี่ไฟฟ้า เป็นอุปกรณ์สูบที่มีกลไกการทำงานแตกต่างจากบุหรี่ทั่วไปอย่างมีนัยสำคัญ ในขณะที่บุหรี่แบบดั้งเดิมใช้การเผาไหม้ยาสูบโดยตรง บุหรี่ไฟฟ้าใช้กลไกทางไฟฟ้าเพื่อให้ความร้อนแก่น้ำยาที่บรรจุสารเคมีต่างๆ ทำให้กลายเป็นละอองไอที่ผู้ใช้สูดเข้าสู่ร่างกาย การไม่มีกระบวนการเผาไหม้ทำให้ไม่เกิดควันเหมือนบุหรี่ทั่วไป แต่จะเป็นละอองไอที่มองเห็นได้เมื่อผู้ใช้พ่นออกมา บุหรี่ไฟฟ้าถูกออกแบบให้จำลองประสบการณ์การสูบบุหรี่แบบดั้งเดิม โดยผู้ใช้สามารถสูดและพ่นไอออกมาได้เช่นเดียวกับการสูบบุหรี่ปกติ น้ำยาที่ใช้ในบุหรี่ไฟฟ้ามักมีการเติมสารนิโคตินซึ่งเป็นสารเสพติดหลักที่พบในผลิตภัณฑ์ยาสูบ ทำให้ผู้ใช้ได้รับความพึงพอใจจากการเสพนิโคตินเช่นเดียวกับการสูบบุหรี่แบบเผาไหม้ แม้จะในบริบทที่แตกต่างกัน นอกจากคำว่าบุหรี่ไฟฟ้าแล้วนั้น มักจะได้ยินคำว่า “พอด” (Pod) เป็นการพัฒนาต่อยอดจากบุหรี่ไฟฟ้ารุ่นแรกๆ โดยได้รับการออกแบบให้มีขนาดเล็กลง พกพาสะดวก และใช้งานง่ายยิ่งขึ้น ระบบพอดประกอบด้วยสองส่วนหลัก […]

FacebookfacebookXtwitterLINElineในช่วงหลายปีที่ผ่านมา ปัญหามลพิษทางอากาศโดยเฉพาะฝุ่น PM2.5 กลายเป็นวิกฤตสิ่งแวดล้อมที่สำคัญของประเทศไทยและทั่วโลก ที่เริ่มถูกกล่าวถึงมากขึ้น แต่สถานการณ์ฝุ่นละอองขนาดจิ๋วนี้ส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตของประชาชนอย่างกว้างขวาง จนกลายเป็นความท้าทายเร่งด่วนที่ทุกภาคส่วนต้องร่วมมือกันแก้ไข หลายคนอาจเคยได้ยินคำว่า PM2.5 ผ่านข่าวสารตามสำนักข่าว ตามโซเซียลมีเดีย หรือการรายงานคุณภาพอากาศ แต่รู้หรือไม่ว่า ฝุ่นละอองขนาดเล็กที่มองไม่เห็นด้วยตาเปล่านี้ มีความอันตรายต่อสุขภาพมากกว่าที่คิด เนื่องจากสามารถแทรกซึมเข้าสู่ร่างกายได้ลึกกว่าฝุ่นทั่วไป และมักพ่วงมากับสารพิษอื่นๆ อีกมากมาย การทำความเข้าใจเกี่ยวกับ PM2.5 จึงเป็นเรื่องสำคัญ เพราะนอกจากเป็นละอองขนาดเล็กจนไม่สามารถมองเห็นด้วยตาเปล่าแล้วนั้น ทำให้เราหันมาใส่ใจสุขภาพของตนเองและคนรอบข้างได้ PM คืออะไร? PM หรือ Particulate Matters คือคำเรียกมาตรฐานของฝุ่นละอองขนาดเล็กที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ แบ่งออกเป็น 2 ชนิดหลักตามขนาดของอนุภาค ได้แก่ PM10 และ PM2.5 PM10 คือ ฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 10 ไมครอน สามารถเข้าสู่ระบบทางเดินหายใจส่วนบน เช่น จมูก ปาก คอ หลอดลม ขนจมูกสามารถกรองได้บางส่วน มักเกิดจากการจราจร การก่อสร้าง และการเผาในที่โล่ง PM2.5 ชื่อเต็มคือ Particulate […]

FacebookfacebookXtwitterLINElineมะเร็งถือเป็นหนึ่งในโรคร้ายแรงที่คร่าชีวิตผู้คนทั่วโลก โดยเฉพาะมะเร็งช่องปาก (Oral Cancer) ที่พบได้บ่อยในบริเวณศีรษะและลำคอ แม้จะไม่ใช่มะเร็งที่ได้รับความสนใจมากนัก เมื่อเทียบกับมะเร็งชนิดอื่น แต่ความน่ากลัวของมะเร็งชนิดนี้คือการที่ผู้ป่วยมักไม่แสดงอาการในระยะเริ่มต้น และเมื่อตรวจพบก็มักอยู่ในระยะที่รุนแรงแล้ว หลายคนอาจเคยสงสัยว่าพฤติกรรมการดื่มสุราและสูบบุหรี่นั้น เพิ่มความเสี่ยงต่อการเป็นมะเร็งช่องปากจริงหรือไม่ บทความนี้มีคำตอบจาก  ผศ.ทพญ.ดร.วรรณกมล ปัญญารักษ์ หรืออาจารย์ปอย ภาควิชาชีววิทยาช่องปากและวิทยาการวินิจฉัยโรคช่องปาก คณะทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ที่จะมาไขข้อสงสัยเกี่ยวกับความเสี่ยงของมะเร็งช่องปาก พร้อมทั้งความรู้เรื่องสุขภาพช่องปากที่ใกล้ตัวกว่าที่คิด จากการศึกษาข้อมูลขององค์การอนามัยโลก (WHO) และการศึกษาวิจัยย้อนหลัง ที่รวบรวมข้อมูลจากผู้ป่วยมะเร็งช่องปาก ได้เผยให้เห็นความเชื่อมโยงอย่างมีนัยสำคัญระหว่างพฤติกรรมดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ควบคู่กับการสูบบุหรี่และการเกิดโรคมะเร็ง ผลการศึกษาจากทั้งในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้และภูมิภาคอื่น ๆ ได้แสดงให้เห็นตัวเลขที่น่าตกใจ กล่าวคือ ผู้ที่มีพฤติกรรมดื่มแอลกอฮอล์ร่วมกับการสูบบุหรี่มีความเสี่ยงในการเกิดมะเร็งบริเวณศีรษะและลำคอสูงขึ้นถึง 40 เท่า เมื่อเทียบกับผู้ที่ไม่มีพฤติกรรมดังกล่าว นอกจากนี้ ยังพบว่าในกลุ่มผู้ป่วยที่มีประวัติการดื่มแอลกอฮอล์และสูบบุหรี่ร่วมกัน มีอัตราการเกิดมะเร็งกล่องเสียงและมะเร็งคอหอยส่วนปลายสูงถึงร้อยละ 85 ในขณะที่มะเร็งบริเวณคอหอยส่วนปากหรือเพดานอ่อนที่ไม่เกี่ยวข้องกับการติดเชื้อไวรัส HPV พบได้มากถึงร้อยละ 75 และที่น่าสนใจคือ พบมะเร็งช่องปากในผู้ที่มีพฤติกรรมเสี่ยงทั้งสองอย่างนี้สูงถึงร้อยละ 61 สูบและดื่มหนัก “เสี่ยงเป็นมะเร็งในช่องปาก” มะเร็งช่องปากที่พบบ่อยที่สุดคือชนิด “สแควมัสเซลล์คาร์ซิโนมา” (Squamous Cell Carcinoma) ซึ่งมีต้นกำเนิดจากเซลล์ในช่องปาก โดยโรคนี้มีการพัฒนาเป็นระยะ ๆ เริ่มจากการเกิดรอยโรคก่อนมะเร็งที่อาจไม่แสดงอาการใด […]