
มูฮัมมัดยัมรี หะยีหะมะ-โค้ชผู้สานความฝันเยาวชนชายแดนใต้ผ่านกีฬา
FacebookfacebookXtwitterLINElineพาผู้อ่านทุกท่านเดินทางหลายพันกิโลเมตร ไปยังภาคใต้ของประเทศไทย ที่อำเภอรือเสาะ จังหวัดนราธิวาส เมืองที่มีความหลากหลายทางวัฒนธรรม ภาษา และศาสนา คำว่า “รือเสาะ” เป็นภาษามลายู แปลว่า ต้นไม้สักน้ำ เป็นพันธุ์ไม้ยืนต้นชนิดหนึ่งที่ขึ้นในทางภาคใต้ของไทย ซึ่งจะไม่เหมือนต้นสักทางภาคเหนือ กีฬาฟุตซอล เป็นอีกหนึ่งกิจกรรมทางกีฬา ที่ถูกนำมาเติมเต็มความฝัน สร้างความหวังให้เยาวชนในพื้นที่ โดยโค้ชหัวใจนักสู้ที่ไม่ย่อท้ออย่าง มูฮัมมัดยัมรี หะยีหะมะ หนึ่งในผู้ฝึกสอนทีมฟุตซอลโรงเรียนรือเสาะชนูปถัมภ์ รุ่นอายุไม่เกิน 15 ปี ที่สานฝันให้เยาวชนชายแดนใต้ สร้างปรากฏการณ์ด้วยการคว้าแชมป์รายการ SDN Futsal No L 2025 โซนภาคใต้ตอนล่างมาครอง และยังได้สิทธิ์ไปต่อเวทีรอบชิงชนะเลิศระดับประเทศ จากนักฟุตบอลอาชีพสู่โค้ชผู้สร้างฝัน เส้นทางกีฬาของโค้ชมูฮัมมัดยัมรี จบจากโรงเรียนกีฬาจังหวัดยะลา ในระดับมัธยมปลาย และระดับมหาวิทยาลัยจากมหาวิทยาลัยการกีฬาแห่งชาติวิทยาเขตยะลาทำให้โดยส่วนใหญ่โค้ชมูฮัมมัดยัมรีจะอยู่กับฟุตบอลอาชีพตั้งแต่เรียนมหาวิทยาลัย ได้ลงเล่นทั้งฟุตบอลและฟุตซอล แต่ก็จะเน้นไปทางฟุตบอลมากกว่า ในช่วงระหว่างการศึกษานั้น ได้รับโอกาสให้เข้าร่วมทีมสโมสรสุไหงปาดีเอฟซี ซึ่งเป็นทีมที่แข่งขันในระดับไทยลีก 4 ตั้งแต่ปี 2017-2018 และในปี 2019 ได้ย้ายมาร่วมทีมสโมสรนรายูไนเต็ดซึ่งเป็นทีมในไทยลีก 3 การแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ในปี 2020 ทำให้การแข่งขันฟุตบอลต้องหยุดชะงัก […]

PM 2.5 ฝุ่นละอองขนาดเล็ก ภัยร้ายใกล้ตัว
FacebookfacebookXtwitterLINElineในช่วงหลายปีที่ผ่านมา ปัญหามลพิษทางอากาศโดยเฉพาะฝุ่น PM2.5 กลายเป็นวิกฤตสิ่งแวดล้อมที่สำคัญของประเทศไทยและทั่วโลก ที่เริ่มถูกกล่าวถึงมากขึ้น แต่สถานการณ์ฝุ่นละอองขนาดจิ๋วนี้ส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตของประชาชนอย่างกว้างขวาง จนกลายเป็นความท้าทายเร่งด่วนที่ทุกภาคส่วนต้องร่วมมือกันแก้ไข หลายคนอาจเคยได้ยินคำว่า PM2.5 ผ่านข่าวสารตามสำนักข่าว ตามโซเซียลมีเดีย หรือการรายงานคุณภาพอากาศ แต่รู้หรือไม่ว่า ฝุ่นละอองขนาดเล็กที่มองไม่เห็นด้วยตาเปล่านี้ มีความอันตรายต่อสุขภาพมากกว่าที่คิด เนื่องจากสามารถแทรกซึมเข้าสู่ร่างกายได้ลึกกว่าฝุ่นทั่วไป และมักพ่วงมากับสารพิษอื่นๆ อีกมากมาย การทำความเข้าใจเกี่ยวกับ PM2.5 จึงเป็นเรื่องสำคัญ เพราะนอกจากเป็นละอองขนาดเล็กจนไม่สามารถมองเห็นด้วยตาเปล่าแล้วนั้น ทำให้เราหันมาใส่ใจสุขภาพของตนเองและคนรอบข้างได้ PM คืออะไร? PM หรือ Particulate Matters คือคำเรียกมาตรฐานของฝุ่นละอองขนาดเล็กที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ แบ่งออกเป็น 2 ชนิดหลักตามขนาดของอนุภาค ได้แก่ PM10 และ PM2.5 PM10 คือ ฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 10 ไมครอน สามารถเข้าสู่ระบบทางเดินหายใจส่วนบน เช่น จมูก ปาก คอ หลอดลม ขนจมูกสามารถกรองได้บางส่วน มักเกิดจากการจราจร การก่อสร้าง และการเผาในที่โล่ง PM2.5 ชื่อเต็มคือ Particulate […]

ไขความลับในช่องปาก-สัญญาณเตือนสุขภาพที่ไม่ควรมองข้าม
FacebookfacebookXtwitterLINElineการดูแลสุขภาพช่องปากเป็นสิ่งสำคัญที่ไม่ควรมองข้าม เพราะนอกจากโรคฟันผุและโรคปริทันต์ที่พบได้บ่อยแล้ว ยังมีปัญหาสุขภาพช่องปากอื่น ๆ ที่อาจส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิต หรือบางครั้งอาจเป็นสัญญาณบ่งบอกถึงความผิดปกติของระบบร่างกาย โรคในช่องปากส่วนมากมักไม่มีอาการในระยะเริ่มต้น จึงมีส่วนน้อยที่จะไปพบทันตแพทย์เพื่อตรวจสุขภาพช่องปากทั้งที่ยังไม่มีอาการใด ๆ โดยมากแล้วผู้ป่วยมักจะมาพบทันตแพทย์เมื่อมีอาการปวดฟันหรือบวม หรือมีอาการอื่น ๆ ที่ส่งผลต่อการบดเคี้ยวและรบกวนการใช้ชีวิตประจำวัน ซึ่งโรคฟันที่เป็นอาจรุนแรงทำให้การรักษาซับซ้อน หรือไม่สามารถเก็บฟันซี่นั้นต่อไปได้ หรืออาจเกิดการติดเชื้อลุกลามไปยังอวัยวะข้างเคียง เช่น โพรงไซนัส ตา หรือระบบทางเดินหายใจ ซึ่งอาจเป็นอันตรายถึงชีวิต แม้หลายคนจะคุ้นเคยกับการรักษาทางทันตกรรมพื้นฐาน เช่น อุดฟัน ขูดหินปูน ถอนฟัน แต่ยังมีปัญหาสุขภาพช่องปากอีกมากมายที่อาจสร้างความกังวลและข้อสงสัย ไม่ว่าจะเป็นแผลในช่องปาก การติดเชื้ออื่น ๆ หรือกลิ่นปาก ซึ่งหลายอาการเหล่านี้ไม่ควรละเลยหรือปล่อยทิ้งไว้ เพราะอาจส่งผลเสียต่อสุขภาพฟันและอวัยวะข้างเคียง หรือบางครั้งอาจเป็นสัญญาณเตือนถึงความผิดปกติของร่างกายที่รุนแรงกว่าที่คาดคิด การทำความเข้าใจเกี่ยวกับโรค อาการ สาเหตุ และปัจจัยที่ก่อให้เกิดปัญหาสุขภาพช่องปาก จึงเป็นข้อมูลสำคัญในการป้องกันและหลีกเลี่ยงปัญหาที่อาจเกิดขึ้น ช่วยให้เราสามารถรักษาสุขภาพช่องปากได้ถูกวิธีและหลีกเลี่ยงปัจจัยก่อโรคต่าง ๆ ได้ ผศ.ทพญ.ดร.วรรณกมล ปัญญารักษ์ ภาควิชาชีววิทยาช่องปากและวิทยาการวินิจฉัยโรคช่องปาก คณะทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ได้ให้ข้อมูลสำคัญเกี่ยวกับโรคในช่องปากที่พบมากในประชากรไทย โดยเฉพาะยุคปัจจุบันที่สังคมไทยเป็นสังคมผู้สูงอายุโดยสมบูรณ์ อัตราการเกิดต่ำ การให้ชุดข้อมูลความรู้ที่ถูกต้อง การรักษาและป้องกันโรคในช่องปาก และการดูแลสุขภาพช่องปากเป็นเป้าหมายหลักและเป็นวาระแห่งชาติ เพื่อสุขภาพที่ดีของประชากรไทยทั่วไปและกลุ่มผู้สูงอายุ โดยในบทความนี้จะเน้นให้ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับโรคในช่องปากที่พบบ่อยในคนไทย ได้แก่ […]

มะเร็งช่องปาก-ภัยเงียบจากพฤติกรรมเสี่ยงที่ถูกมองข้าม
FacebookfacebookXtwitterLINElineมะเร็งถือเป็นหนึ่งในโรคร้ายแรงที่คร่าชีวิตผู้คนทั่วโลก โดยเฉพาะมะเร็งช่องปาก (Oral Cancer) ที่พบได้บ่อยในบริเวณศีรษะและลำคอ แม้จะไม่ใช่มะเร็งที่ได้รับความสนใจมากนัก เมื่อเทียบกับมะเร็งชนิดอื่น แต่ความน่ากลัวของมะเร็งชนิดนี้คือการที่ผู้ป่วยมักไม่แสดงอาการในระยะเริ่มต้น และเมื่อตรวจพบก็มักอยู่ในระยะที่รุนแรงแล้ว หลายคนอาจเคยสงสัยว่าพฤติกรรมการดื่มสุราและสูบบุหรี่นั้น เพิ่มความเสี่ยงต่อการเป็นมะเร็งช่องปากจริงหรือไม่ บทความนี้มีคำตอบจาก ผศ.ทพญ.ดร.วรรณกมล ปัญญารักษ์ หรืออาจารย์ปอย ภาควิชาชีววิทยาช่องปากและวิทยาการวินิจฉัยโรคช่องปาก คณะทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ที่จะมาไขข้อสงสัยเกี่ยวกับความเสี่ยงของมะเร็งช่องปาก พร้อมทั้งความรู้เรื่องสุขภาพช่องปากที่ใกล้ตัวกว่าที่คิด จากการศึกษาข้อมูลขององค์การอนามัยโลก (WHO) และการศึกษาวิจัยย้อนหลัง ที่รวบรวมข้อมูลจากผู้ป่วยมะเร็งช่องปาก ได้เผยให้เห็นความเชื่อมโยงอย่างมีนัยสำคัญระหว่างพฤติกรรมดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ควบคู่กับการสูบบุหรี่และการเกิดโรคมะเร็ง ผลการศึกษาจากทั้งในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้และภูมิภาคอื่น ๆ ได้แสดงให้เห็นตัวเลขที่น่าตกใจ กล่าวคือ ผู้ที่มีพฤติกรรมดื่มแอลกอฮอล์ร่วมกับการสูบบุหรี่มีความเสี่ยงในการเกิดมะเร็งบริเวณศีรษะและลำคอสูงขึ้นถึง 40 เท่า เมื่อเทียบกับผู้ที่ไม่มีพฤติกรรมดังกล่าว นอกจากนี้ ยังพบว่าในกลุ่มผู้ป่วยที่มีประวัติการดื่มแอลกอฮอล์และสูบบุหรี่ร่วมกัน มีอัตราการเกิดมะเร็งกล่องเสียงและมะเร็งคอหอยส่วนปลายสูงถึงร้อยละ 85 ในขณะที่มะเร็งบริเวณคอหอยส่วนปากหรือเพดานอ่อนที่ไม่เกี่ยวข้องกับการติดเชื้อไวรัส HPV พบได้มากถึงร้อยละ 75 และที่น่าสนใจคือ พบมะเร็งช่องปากในผู้ที่มีพฤติกรรมเสี่ยงทั้งสองอย่างนี้สูงถึงร้อยละ 61 สูบและดื่มหนัก “เสี่ยงเป็นมะเร็งในช่องปาก” มะเร็งช่องปากที่พบบ่อยที่สุดคือชนิด “สแควมัสเซลล์คาร์ซิโนมา” (Squamous Cell Carcinoma) ซึ่งมีต้นกำเนิดจากเซลล์ในช่องปาก โดยโรคนี้มีการพัฒนาเป็นระยะ ๆ เริ่มจากการเกิดรอยโรคก่อนมะเร็งที่อาจไม่แสดงอาการใด […]

ทำไมวันเลือกตั้ง ห้ามขายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
FacebookfacebookXtwitterLINElineการเลือกตั้งในประเทศไทย ถือว่ามีความสำคัญเป็นอย่างยิ่ง ชยพล ธานีวัฒน์ วิทยากรชำนาญการพิเศษ สำนักกฎหมาย ได้กล่าวถึงความสำคัญของการเลือกตั้งว่า การเลือกตั้งมิได้มีความสำคัญพียงแค่เป็นสัญลักษณ์ของการเป็นประชาธิปไตยในสังคมนั้น ๆ แต่ยังหมายถึงการสะท้อนความคิดและความต้องการของประชาชนผ่านกระบวนการสรรหาที่ประชาชนได้เป็นผู้กำหนดชะตาชีวิตของตัวเอง เพื่อนำไปสู่การเปลี่ยนแปลงต่าง ๆ ในสังคมผ่านกระบวนการรัฐสภา การเลือกตั้งในประเทศไทยมีหลายประเภทและขั้นตอนที่สำคัญ ซึ่งสามารถแบ่งประเภทการเลือกตั้ง ได้แก่ 1. การเลือกตั้งระดับชาติ 1.1 สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร (ส.ส.): การเลือกตั้ง ส.ส. เป็นการเลือกตั้งที่ประชาชนมีสิทธิลงคะแนนเสียงเพื่อเลือกตัวแทนในสภาผู้แทนราษฎร โดยใช้ระบบแบ่งเขตคะแนนสูงสุดและระบบบัญชีรายชื่อ 1.2 สมชิกวุฒิสภา (ส.ว.) ในรัฐธรรมนูญบางฉบับมีการระบุให้มีการเลือกตั้ง ส.ว. แต่ในปัจจุบัน (ปี 2567) ส.ว. มาจากการแต่งตั้งและการเลือกกันเองใน 3 ระดับ, 2.การเลือกตั้งระดับท้องถิ่น ได้แก่ ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร มีการเลือกตั้งเพื่อเลือกผู้ว่าราชการกรุงเทพฯ, นายกเมืองพัทยา มีการเลือกตั้งนายกเมืองพัทยา มีสถานะพิเศษเช่นเดียวกับ กทม., และนายกองค์การปกครองส่วนท้องถิ่น มีการเลือกตั้งในระดับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ได้แก่ องค์การบริหารส่วนจังหวัด (อบจ.) เทศบาล (เทศบาลนคร เทศบาลเมือง เทศบาลตำบล) องค์การบริหารส่วนตำบล (อบต.) และสภาท้องถิ่น […]

“รันลัดโต้ง” ระบบสุขภาวะที่ชุมชนสร้างเอง
FacebookfacebookXtwitterLINEline“สุขภาพดี ไม่มีขาย ถ้าอยากได้ต้องสร้างเอง” คำกล่าวที่คุ้นหูนี้ สะท้อนความจริงในเรื่องของสุขภาพที่ดีนั้น ไม่ใช่สิ่งที่ซื้อหาได้ด้วยเงินทอง แต่เกิดจากการดูแลตนเองอย่างต่อเนื่อง เหมือนการปลูกต้นไม้ที่ต้องรดน้ำพรวนดินสม่ำเสมอ ชุมชนที่เข้มแข็งก็เช่นกัน เมื่อสมาชิกในชุมชนร่วมมือกันสร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการมีสุขภาพดี ทั้งกาย ใจ และจิตวิญญาณ สุขภาวะที่ยั่งยืนก็จะเกิดขึ้นได้เอง ขึ้นเหนือส่งท้ายฤดูฝนที่อำเภอสันป่าตอง จังหวัดเชียงใหม่ พาไปวิ่งในงาน “รันลัดโต้ง” คือ งานวิ่งที่จัดขึ้นมาเพื่อตอบสนองชุมชนเป็นหลัก โดยเป็นตัวกระตุ้นการรักสุขภาพคนในชุมชน และคนนอกพื้นที่ให้เข้ามามีส่วนร่วมในชุมชน และยังชมธรรมชาติความงามท้องนาตามเส้นทางวิ่งในอำเภอสันป่าตอง แม้จะถูกพักช่วงโควิด-19 ไป การกลับมาจัดอีกครั้งตั้งแต่ในปี 2565 ถึงปัจจุบันของกิจกรรม งานวิ่งรันลัดโต้ง ถือว่าเป็นกิจกรรมที่กระตุ้นการออกกำลังกายของคนในชุมชนได้เป็นอย่างดี และเกิดระบบสุขภาพที่คนในชุมชนสร้างขึ้นเอง ในช่วงก่อนสถานการณ์โควิด-19 เทรนการรักสุขภาพได้รับความนิยมกันมากขึ้น โดยเฉพาะกิจกรรมการวิ่ง ซึ่งเป็นกิจกรรมต้นทุนน้อย โดยที่สวมรองเท้าผ้าใบก็สามารถออกไปเดินวิ่งได้ทันที รันลัดโต้ง RUN LUD TONG ทุ่งนา หลายร้อยไร่ ในตำบลสันกลาง อำเภอสันป่าตอง จังหวัดเชียงใหม่ กลายเป็นแรงกระตุ้นให้คนนอกพื้นที่ เข้ามาออกกำลังกายชมความสวยงาม และส่งเสริมการท่องเที่ยวชุมชน ผ่านกิจกรรมรันลัดโต้งได้เป็นอย่างดี อีกทั้งยังทำให้หลงไหล กับบรรยากาศงานวิ่งที่ไม่เหมือนที่อื่น เกียรติมงคล เรือนสุข หรือ พี่เก่ง ผู้ริเริ่มกิจกรรม “รันลัดโต้ง” […]

แม่ครูเอ จิดาภา-แม่ครูช่างฟ้อนหัววัด
FacebookfacebookXtwitterLINElineภาพและเรื่องโดย : ศุภกิตติ์ คุณา “แม่ครู” ในภาคเหนือของไทย แม่ครูมีบทบาทสำคัญในด้านการศึกษาและวัฒนธรรม โดยเฉพาะในชุมชนที่มีการสืบทอดประเพณีและภูมิปัญญาท้องถิ่นของพื้นที่นั้น ๆ แม่ครูมักจะเป็นผู้หญิงที่มีความรู้และประสบการณ์ในการสอนเด็ก ๆ รวมถึงการถ่ายทอดความรู้เกี่ยวกับวัฒนธรรมท้องถิ่น เช่น การทำอาหารพื้นบ้าน การทอผ้า และการเล่าเรื่องพื้นบ้าน ในขณะเดียวกันผู้ชายที่มีบทบาทสำคัญในการสืบสานภูมิปัญญาก็จะเรียกว่า “ป้อครู” หรือ พ่อครู นอกจากนี้แม่ครูยังมีบทบาทในการส่งเสริมการเรียนรู้แบบองค์รวม โดยเน้นการเรียนรู้ที่เชื่อมโยงกับชีวิตประจำวันและสิ่งแวดล้อมรอบตัวเด็กและเยาวชน ซึ่งช่วยให้เด็กมีความเข้าใจในตัวตนและวัฒนธรรมของตนเองได้ดีขึ้น ในปัจจุบันแม่ครูยังคงมีบทบาทสำคัญในการสร้างสรรค์กิจกรรมการเรียนรู้ที่หลากหลาย เช่น การจัดกิจกรรมศิลปะ การทำงานกลุ่ม และการเรียนรู้จากธรรมชาติ เพื่อให้เด็ก ๆ ได้พัฒนาทักษะต่าง ๆ อย่างเต็มที่ ในจังหวัดเชียงใหม่ มีครูภูมิปัญญาหลายท่านที่มีชื่อเสียงและได้รับการยอมรับในชุมชน เช่น ครูที่สอนการแสดงในแขนงต่าง ๆ หรือครูสอนวิชาชีพท้องถิ่นรวมถึงหัตถกรรม ซึ่งไม่เพียงแต่ช่วยพัฒนาอาชีพให้กับชุมชน แต่ยังช่วยสร้างความภาคภูมิใจในวัฒนธรรมท้องถิ่นอีกด้วย จากรากเหง้าสู่แม่ครูช่างฟ้อน แม่ครูจิดาภา นามศรีแก้ว หรือที่รู้จักชื่อว่า “แม่ครูเอ” โดยครูเอได้รับคัดเลือกเป็นแม่ครูเครือข่ายครูภูมิปัญญาจังหวัดเชียงใหม่ ปัจจุบันแม่ครูเปิดศูนย์การเรียนรู้ภูมิปัญญาฟ้อนเมืองบ้านครูเอจิดาภา ตั้งอยู่หมู่ 5 ตำบลหารแก้ว อำเภอหางดง จังหวัดเชียงใหม่ โดยอุทิศตนให้กับการอนุรักษ์และสืบสานศิลปะการฟ้อนล้านนามาตลอดช่วงชีวิต ครูเอเติบโตมาในครอบครัวที่เปี่ยมด้วยศิลปวัฒนธรรมล้านนา […]

รดา ไชยวรรณ – แม่ครูช่างฟ้อนหน้อย
FacebookfacebookXtwitterLINElineการฟ้อนเล็บ เป็นศิลปะและวัฒนธรรมการแสดงของล้านนา ที่ถ่ายทอดวิถีชีวิตและจิตวิญญาณผ่านลีลาท่าฟ้อนอันอ่อยช้อยงดงาม โดยเฉพาะในจังหวัดเชียงใหม่ที่ยังคงรักษาเอกลักษณ์ดั้งเดิมไว้ “จ้างฟ้อน” หรือ “ช่างฟ้อน” จะสวมเล็บทองเหลืองยาวทั้ง 8 นิ้ว ยกเว้นนิ้วโป้ง ทำการฟ้อนตามจังหวะการแห่กลองตึงโนงหรือกลองแอว เป็นความงดงามและเอกลักษณ์เฉพาะตัว โดยเฉพาะการฟ้อนเล็บซึ่งถือเป็นศิลปะการแสดงที่มีรากฐานมาจากประเพณีและวัฒนธรรมของชาวล้านนา ปัจจุบันเครือข่ายชุมชนเมืองรักษ์เชียงใหม่ เป็นภาคีที่ทำงานด้านสุขภาวะ ได้รื้อฟื้นศิลปะการฟ้อนเล็บพื้นเมือง ผ่านกิจกรรมการเรียนการสอนผ่านครูภูมิปัญญาท้องถิ่น เปิดโอกาสให้เยาวชนและผู้สนใจได้เรียนรู้และสืบสานศิลปะการแสดง ได้รับการสนับสนุนจากหลายภาคส่วน ทั้งสำนักงานเครือข่ายองค์กรงดเหล้า (สคล.) และมูลนิธิเครือข่ายพลังสังคม ภายใต้สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ผ่านกิจกรรมสำคัญอย่าง “ยอสวยไหว้สา พระญามังราย” และ “ต๋ามผางปะตี๊ดส่องฟ้าฮักษาเมือง” ในช่วงเทศกาลยี่เป็งของจังหวัดเชียงใหม่ การฟ้อนเล็บจึงไม่เพียงเป็นการอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมเท่านั้น แต่ยังเป็นสื่อกลางในการเชื่อมโยงผู้คนในชุมชน สร้างความภาคภูมิใจในรากเหง้าวัฒนธรรม และปลูกฝังคุณค่าอันงดงามของศิลปะการแสดงพื้นบ้านให้แก่คนรุ่นใหม่ได้สืบสานต่อไป แม่ครูช่างฟ้อนหน้อย การที่จะให้วัฒนธรรมเข้าถึงคนรุ่นใหม่หรือเยาวชนในสมัยนี้ ค่อนข้างที่จะเข้าถึงยาก นอกจากคนที่มีทุนทรัพย์ ที่พอจะหาไปเรียนด้วยตนเองตามสถาบันการเรียนรู้หรือศูนย์การเรียนรู้ต่าง ๆ ซึ่งทำให้เด็กและเยาวชนบางคนอาจจะขาดโอกาสในการเข้าถึง ทางเครือข่ายชุมชนเมืองรักษ์เชียงใหม่มองว่ากิจกรรมหรืองานประเพณีที่จัดโดยชุมชน ก็จะมีความผูกพันและผูกโยงเกี่ยวข้องกับวัฒนธรรมอยู่แล้ว “แม่ครูหน้อย” เป็นชื่อเปรียบความสามารถของ น้องรดา ไชยวรรณ เยาวชนที่ใช้เวลาในช่วงปิดภาคเรียน มีความสนใจเข้ามาเรียนรู้เรื่องของศิลปะวัฒนธรรมล้านนา ซึ่งเป็นผลผลิตทางกิจกรรมที่ส่งต่อต้นทุนวัฒนธรรมสู่เด็กและเยาวชนรุ่นใหม่ จนปัจจุบันน้องรดา เป็นรุ่นพี่ของเด็ก ๆ และเยาวชนที่เข้ามาเรียนฟ้อนเล็บกับเครือข่ายชุมชนเมืองรักษ์เชียงใหม่ […]

DRY JANUARY “มกราคมนี้ งดเหล้า ดีต่อใจ ดีต่อสุขภาพ”
FacebookfacebookXtwitterLINElineในช่วงเทศกาลปีใหม่ กิจกรรมหนี่งที่ได้รับความนิยมจนเป็นวัฒนธรรมที่ต้องทำคือการเฉลิมฉลองปีใหม่ ซึ่งเหล้าและเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ต่างๆ ได้กลายเป็นเครื่องดื่มที่ได้รับความนิยมที่ต้องมี การดื่มหนักในช่วงปีใหม่ทำให้ร่างกายสะสมของเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ซึ่งตับต้องการเวลาในการกำจัดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ในต่างประเทศโดยเฉพาะประเทศสหราชอาณาจักรมีแคมเปญการรณรงค์ “Dry January” หรืองดดื่มเหล้าในช่วงเดือนมกราคม แคมเปญ “Dry January” เริ่มใน พ.ศ.2554 โดย Emily Robinson ผู้หญิงชาวอังกฤษตัดสินใจงดดื่มแอลกอฮอล์ในเดือนมกราคมเพื่อเตรียมตัวสำหรับการวิ่งฮาล์ฟมาราธอนในเดือนกุมภาพันธ์ ในปี 2555 Emily Robinson ได้เสนอแนวคิด “Dry January” ให้แก่องค์กร Alcohol Concern ในสหราชอาณาจักร และเดือนมกราคม พ.ศ. 2556 Alcohol Concern ก็ได้เปิดตัวแคมเปญ “Dry January” อย่างเป็นทางการ โดยมีเป้าหมายเพื่อสนับสนุนให้ผู้สนใจหยุดดื่มแอลกอฮอล์เป็นเวลา 1 เดือน ซึ่งในปีแรกมีผู้เข้าร่วมมากกว่า 4,000 คน และได้รับความสนใจจากสื่อมวลชนและสาธารณชนอย่างกว้างขวาง พ.ศ. 2561 Alcohol Concern ได้รวมกับ Alcohol Research UK เพื่อจัดทำแคมเปญ […]

เตรียมพร้อมก่อนเดินทาง เคล็ดลับขับรถทางไกลให้ปลอดภัย
FacebookfacebookXtwitterLINElineเทศกาลในวันหยุดยาวไม่ว่าจะเป็นวันขึ้นปีใหม่ วันสงกรานต์ หรือเทศกาลอื่นๆ มักจะเกี่ยวเนื่องกับการเดินทาง จากการรวบรวมข้อมูลของศูนย์อำนวยการความปลอดภัยทางถนน (ศปถ.) พบว่าสถิติอุบัติเหตุในช่วงเทศกาลปีใหม่ย้อนหลัง 3 ปี มีแนวโน้มลดลง แต่ยังคงน่าเป็นห่วง โดยในปี 2567 เกิดอุบัติเหตุ 2,288 ครั้ง มีผู้บาดเจ็บ 2,307 คน และเสียชีวิต 284 ราย ลดลงจากปี 2566 ที่มีอุบัติเหตุ 2,440 ครั้ง บาดเจ็บ 2,437 คน เสียชีวิต 317 ราย และปี 2565 ที่มีอุบัติเหตุ 2,707 ครั้ง บาดเจ็บ 2,672 คน เสียชีวิต 333 ราย โดยสาเหตุหลักของอุบัติเหตุ อันดับหนึ่งมาจากการขับรถเร็วเกินกำหนด คิดเป็น 40.6% อันดับสองคือ การตัดหน้ากระชั้นชิด คิดเป็น 23.31% และอันดับสามคือการดื่มแล้วขับ หรือเมาแล้วขับ คิดเป็น […]

สวดมนต์ข้ามปี เสริมสิริมงคล วันขึ้นปีใหม่
FacebookfacebookXtwitterLINElineคืนวันส่งท้ายปี ในเทศกาลส่งท้ายปีเก่าต้อนรับปีใหม่ หลายคนมักจะมีกิจกรรมเฉลิมฉลองมากมาย เช่น การสังสรรค์กับเพื่อนและครอบครัว การไปเที่ยวพักผ่อน การกลับภูมิลำเนาเดิม เป็นต้น อย่างไรก็ตาม กิจกรรมเหล่านี้บางประเภทอาจก่อให้เกิดความเสี่ยงและการสูญเสียชีวิต เช่น การดื่มแอลกอฮอล์จนเมา การขับรถเร็ว การจุดพลุดอกไม้ไฟโดยไม่ระมัดระวัง ซึ่งล้วนแต่เป็นสาเหตุหลักของการเกิดอุบัติเหตุและการสูญเสียที่เกิดขึ้น หลายๆคน ถือโอกาสนี้เป็นที่จะเริ่มต้นชีวิตใหม่ ชักชวนครอบครัวและคู่รัก เริ่มต้นสิ่งดีดีเป็นสิริมงคลแก่ตนเองและครอบครัว การสวดมนต์และการนั่งสมาธิ หรือกิจกรรมทางศาสนาและวัฒนธรรมปลอดภัย เพื่อขอพรจากสิ่งศักดิ์สิทธิ์แทนกิจกรรมที่มีความเสี่ยงดังกล่าว การสวดมนต์เป็นวิธีที่ดี และง่ายที่สุดในการเริ่มต้นปีใหม่ด้วยจิตใจที่บริสุทธิ์และปรารถนาดี ช่วยให้มีกำลังใจและมีความหวังในการก้าวสู่ปีใหม่ สวดมนต์ ข้ามปีเสริมสิริมงคลปีใหม่ เพื่อความเป็นสิริมงคลและหวังให้การเริ่มต้นศักราชใหม่ 2568 เป็นไปด้วยความราบรื่น ทั้งนี้สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) สำนักงานเครือข่ายองค์กรงดเหล้า และภาคีเครือข่าย จึงได้จัดกิจกรรม และเชิญชวนประชาชนทุกท่านเข้าร่วม กิจกรรมสวดมนต์ข้ามปี ซึ่งจัดต่อเนื่องมาเป็นทุกปี เว้นแต่ช่วงการแพร่ระบาดโรคโควิด-19 ที่มีการงดจัดกิจกรรม สสส. และภาคี ใช้ชื่อกิจกรรม “สวดมนต์ข้ามปี เริ่มต้นดี ชีวิตดี” ให้เป็นอีกหนึ่งทางเลือกในการรับวันใหม่ รับปีใหม่ ด้วยสติและความเป็นสิริมงคล โดยจัดขึ้นในคืนวันที่ 31 ธันวาคม ของทุกปี ถึงวันที่ 1 […]

บูชาแม่กาเผือก ความเชื่อยี่เป็งของชาวล้านนา
FacebookfacebookXtwitterLINElineเรื่องโดย : ศุภกิตติ์ คุณา ประเพณียี่เป็งอันงดงามของชาวล้านนาในภาคเหนือของประเทศไทย มีรากฐานความเชื่อที่เชื่อมโยงกับตำนานอันศักดิ์สิทธิ์เกี่ยวกับพระพุทธเจ้าห้าพระองค์ ตามข้อมูลที่รวบรวมโดยศูนย์สารสนเทศภาคเหนือ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ระบุว่า พระพุทธเจ้าทั้งห้าพระองค์ประกอบด้วย พระกกุสันธะ พระโกนาคมนะ พระกัสสปะ พระโคตม และพระศรีอริยะเมตไตร โดยพระโคตมพุทธเจ้าคือพระพุทธเจ้าองค์ปัจจุบันที่ชาวพุทธเคารพบูชา ตำนานเล่าขานว่าพระพุทธเจ้าทั้งห้าพระองค์ล้วนถือกำเนิดจากแม่กาเผือก และจะอุบัติขึ้นในภัทรกัปป์ ซึ่งเป็นกัปป์สุดท้ายแห่งพระพุทธศาสนา “ยี่เป็ง”มาจากไหน ประเพณียี่เป็งเป็นงานบุญอันงดงามที่จัดขึ้นในวันเพ็ญเดือนยี่ตามปฏิทินล้านนา ซึ่ง “ยี่ ” แปลว่า สอง ก็คือ เดือนสองในปฏิทินไทย โดยคำว่า “เป็ง” ในภาษาล้านนาหมายถึงพระจันทร์เต็มดวงหรือวันเพ็ญนั่นเอง ปฏิทินล้านนามีความพิเศษที่แตกต่างจากภาคกลาง โดยจะเร็วกว่าสองเดือน ในระบบเดือนของชาวล้านนา เดือนแรกเรียกว่า “เดือนเกี๋ยง” ต่อด้วย “เดือนยี่” ซึ่งตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำเดือน 12 ของภาคกลาง เมื่อถึงวันเพ็ญเดือนยี่ จึงเรียกว่า “ยี่เป็ง” ประเพณียี่เป็งของล้านนามีเอกลักษณ์ที่แตกต่างจากประเพณีลอยกระทงในภาคกลาง เมื่อใกล้ถึงวันเพ็ญ ชาวบ้านจะร่วมแรงร่วมใจกันประดิษฐ์ซุ้มประตูป่าอันวิจิตรไว้หน้าบ้าน พร้อมจุดผางประทีปเพื่อบูชาพระพุทธเจ้า แสงสว่างจากผางประทีปที่ประดับตามบ้านเรือนและวัดวาอารามทั่วเมืองสร้างบรรยากาศที่งดงามตระการตา แม้จะตรงกับวันลอยกระทงของภาคกลาง แต่ประเพณียี่เป็งมีเอกลักษณ์เฉพาะตัว ชาวล้านนาไม่นิยมลอยกระทงเหมือนภาคกลาง แต่จะประดิษฐ์ […]