ฤดูกาลสุขปลอดเหล้า
เทศบาลตำบลพระลับ อำเภอเมืองขอนแก่น จัดเวทีถอดบทเรียนเพื่อยกระดับงานบุญประเพณีปลอดเหล้า สู่การขับเคลื่อนงานที่เข้มแข็ง
วันที่ 28 กันยายน 2566 สำนักงานเทศบาลตำบลพระลับ สำนักงานเครือข่าองค์กรงดเหล้าภาคอีสานตอนบน เครือข่ายงดเหล้าจังหวัดขอนแก่น จัดเวทีถอดบทเรียนงานบุญปลอดเหล้าร่วมกับผู้นำและตัวแทน อสม. จาก 19 ชุมชน ในเขตเทศบาลตำบลพระลับ ณ ห้องประชุมสำนักงานเทศบาลตำบลพระลับ อำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น
การถอดบทเรียนงานบุญปลอดเหล้าของเทศบาลตำบลพระลับในครั้งนี้ สืบเนื่องมาจากการที่พื้นที่ได้มีการขับเคลื่อนงานลดปัจจัยเสี่ยง รณรงค์งดเหล้าในงานบุญประเพณีต่างๆ งานบวช งานศพ มาอย่างต่อเนื่องมากกว่า 10 ปี และช่วงนี้เป็นกิจกรรมส่งเสริมการดำเนินงานในช่วงระหว่างพรรษา จึงได้เกิดเวทีพูดคุย ถอดบทเรียนเพื่อยกระดับงานบุญปลอดเหล้า ให้ไปสู่กระบวนการทำงานที่เข้มแข็ง มีส่วนร่วมหลายภาคส่วนและหลากหลายมิติของการดำเนินงาน โดยมีนางสาวจันทรัช สารี เจ้าหน้าที่แผนงานชุมชนคนสู้เหล้า และนางสาวนาฎชฎา แจ้งพรมมา เจ้าหน้าที่แผนงานบุญประเพณีฯ เครือข่ายองค์กรงดเหล้าภาคอีสานตอนบน เป็นกระบวนกรในเวที ช่วยในการถอดบทเรียน
งานบุญประเพณีที่เกิดขึ้น ในช่วงที่ผ่านมา ที่มีการดำเนินงานในชุมชน ได้แก่ งานศพปลอดเหล้า งานรณรงค์งดเหล้าเข้าพรรษา งานกฐินปลอดเหล้า งานแข่งเรือปลอดเหล้า งานบวชปลอดเหล้า(ทำได้บางเจ้าภาพ) งานบุญบั้งไฟปลอดเหล้า งานแข่งกลองยาว งานบุญประเพณีวันพระใหญ่ต่างๆ งานเหล่านี้ ล้วนเกิดจากการขยายผลความร่วมมือ ในระดับชุมชน ทุกชุมชน มีผู้นำ/ประธานชุมชนเป็นแกนหลัก และ อสม.ที่คอยขับเคลื่อนงานช่วยผู้นำ นอกจากนี้ก็เป็นเรื่องของความร่วมมือในชุมชนด้วยกันเอง ทั้งสถานศึกษา วัด เยาวชน
นางสุจิตรา อุทธา ผู้อำนวยการกองสาธารณสุขเทศบาลตำบลพระลับ กล่าวถึงการดำเนินงานว่า ตำบลพระลับเริ่มจากการทำงานง่ายๆ คือ งานศพปลอดเหล้า เริ่มจากมีเจ้าภาพเห็นประโยชน์จากงานปลอดเหล้า ว่าสามารถลดค่าใช้จ่ายได้เยอะ งานเป็นระเบียบเรียบร้อย จัดการน้อย และไม่มีความวุ่นวาย จึงมีเจ้าภาพอื่นๆ ทำตามด้วย บทบาทหนุนเสริมของเทศบาลตำบลพระลับ จึงมีการสนับสนุนเจ้าภาพจัดงานศพปลอดเหล้า คือ น้ำดื่ม(น้ำเปล่า) 15 แพ็ค และเหรียญโปรยทานอีก 2 ถาด
การสมัครเข้าร่วมโครงการ ทุกชุมชนจะมีผู้นำ คอยประชาสัมพันธ์เชิญชวน และมี อสม. คอยติดตามชวนแต่ละบ้านอีกครั้ง หากเจ้าภาพใดสนใจ ก็จะแจ้งที่ผู้นำหรือ อสม. จากนั้น ก็ประสานงานต่อที่สำนักงานเทศบาลตำบลพระลับ เพื่อจะได้มีการสนับสนุนเจ้าภาพต่อไป รวมถึงบุคลากรที่ไปช่วยในงานทุกวันด้วย ก็จะมี อสม. เวียนกันไปช่วยงานทุกคน จนจบงาน
ในปี 2565 ที่ผ่านมา มีเจ้าภาพเข้าร่วมโครงการและได้รับการสนับสนุนงานศพปลอดเหล้า จำนวน 38 งาน ภาพรวมทั้งหมด ถือว่าทำได้กว่า 80 %
งานบุญประเพณีอื่นๆ ในเทศบาลตำบลพระลับ จะใช้กระบวนการ การมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วนในชุมชน โดยมีท้องถิ่นหนุนเสริม การรณรงค์ในงานบุญประเพณีต่างๆ เช่น บั้งไฟ ลอยกระทง แข่งเรือ ผู้นำจะมีส่วนสำคัญในการประชาสัมพันธ์ทำความเข้าใจ และขอความร่วมมือจากชุมชน ที่นี่จะยังไม่มีมาตรการในการบังคับใช้ แต่จะเป็นการขอความร่วมมือแทน และฟังมติส่วนรวม ในงานที่เป็นงานหลักของตำบล เยาวชนเองก็มีส่วนร่วมในการรณรงค์และทำกิจกรรมสร้างสรรค์ สร้างพื้นที่การเรียนรู้และสืบทอดประเพณีของทางชุมชนด้วยเช่นกัน
ปัญหาที่พบในปัจจุบัน ในเขตเทศบาลตำบลพระลับที่น่าเป็นห่วง ไม่ได้มีแค่เรื่องเหล้า ที่ต้องระวังสำหรับเยาวชนกับการเข้าถึงตั้งแต่อายุยังน้อย เพียงแค่วัย 14-15 ปี เท่านั้น ตอนนี้รวมไปถึง เครื่องดื่มสูตรผสมใหม่ๆ น้ำกระท่อม กัญชา และยาเสพติดอื่นๆด้วย จึงต้องให้ความสำคัญไปพร้อมๆกัน ในการปกป้องเยาวชนจากความเสี่ยงต่างๆ มีการประชุมและพูดคุย เพื่อหาแนวทางป้องกันและแก้ไขปัญหาอยู่เสมอ
ข้อสรุปในการขับเคลื่อนงานต่อ เพื่อยกระดับงานบุญประเพณีปลอดเหล้าของเทศบาลตำบลพระลับ ก็จะเน้นไปที่การปกป้องเยาวชน รวมถึง การสร้างความเข้าใจ ความร่วมมือ และขยายผลการดำเนินงาน พื้นที่จัดงาน เจ้าภาพจัดงานมากขึ้นกว่าเดิม และการเตรียมการหนุนเสริมต่างๆ ตามความต้องการของชุมชนนั่นเอง
ภาพ/ข่าว นางสาวนาฎชฎา แจ้งพรมมา แผนงานบุญประเพณีฯและสื่อสารองค์กร